اوضاع سیاسی درلبنان چندان مطلوب نیست واین کشورپس ازحوادث قنیطره، یمن و مرگ پادشاه عربستان سعودی روزهای پرتلاطمی را سپری میکند؛ این سه عامل مهم در کنار عوامل دیگر داخلی و خارجی و همچنین ادامه خلاء سمت ریاستجمهوری در لبنان، افقهای پیشروی تحولات آتی منطقه و این کشور را اندکی کدر کرده است.
همین نابسامانیهای سیاسی و تحولات امنیتی باعث شده تا برخی بیگانگان، که اتفاقا همسویی چندانی با دولت و مردم لبنان ندارند، نقشههای گوناگونی در سر بپروراند و برای آینده این کشورطراحی کنند. رژیم صهیونیستی همواره به لبنان چشم طمع دارد و درصدد است بسیاری از منافع نامشروع ش را از طریق این کشور کسب کند. ترور شماری از فرماندهان جنبش حزبالله لبنان بهدست رژیم صهیونیستی در قنیطرة سوریه، بخشی از نقشة شوم این رژیم کودککش را در تغییرات و تحولات لبنان نشان داد.
رژیم صهیونیستی با حمله به حزبالله در سوریه، به طرفهای مذاکرهکننده در لبنان این پیام را داد که اگر مقاماتی غیر ازآنچه که این رژیم میخواهد، درلبنان روی کاربیاید، این کشوردرآینده شاهد رویدادهایی ازاین دست خواهد بود.
عربستان سعودی نیز که در لبنان سرمایهگذاری سیاسی کلانی کرده است، از طریق یکی از عواملش در گروه مذاکرهکننده لبنانی همواره در پی تحقق اهداف و نقشههای خود است و ریاض، که پروندههایی نظیرعراق و سوریه و یمن را پیشرو دارد و خود را در این پروندهها شکستخورده میداند، اکنون درپی آن است که حداقل پرونده لبنان را به سود خود ببندد و در این راه شتاب فراوانی نیز دارد. این کشور برای عملی کردن طرحهایش در لبنان، وعده هدیه چهار میلیارد دلاری به بیروت داده است.
عربستان از دولت لبنان میخواهد برای حمله به مواضع گروه تروریستی تکفیری داعش، حتی بهظاهر هم که شده، به ائتلاف امریکاییها بپیوندد. گرچه غربیها با همکاری برخی کشورهای منطقه، به این دلیل داعش را ایجاد و بر مناطقی در شرق سوریه و غرب عراق مسلط کردند که ضربة راهبردی به ایران وارد کنند البته مشروط بر اینکه به منافع واشنگتن و ریاض در منطقه آسیبی زده نشود ولی با شکستهای پیاپی داعش و وحدت گروههای مردمی در سوریه و عراق و نیز سیاستهای منطقی و کمنقص جمهوری اسلامی، هر آنچه را که غربیها رشته کرده بودند، بر باد رفت و امریکا نیز مجبور شد یکی پس از دیگری، در سیاستهایش درعرصه منطقهای و بینالمللی تغییر ایجاد کند.
سیاستهای هجومی و خصمانه دولت امریکا در منطقه، بهدلیل حمایت بیچون و چرا از کشورها و نظامهای دیکتاتوری و نظامی منطقه و بیداری مردم بسیاری از کشورهای عربی منطقه، دولت امریکا را ناگزیر کرد که تأمین حداقلهای منافع خود در منطقه بسنده و دایرة نفوذش را تنگ و تنگتر کند.
اکنون آنچه مسلم است این است که سعودیها با کمی تغییر دراولویتهایشان در مشارکت خود در تحولات و عرصه سیاسی لبنان همچنان مصمماند و با مرگ عبدالله، سیاست پادشاه جدید عربستان درقبال لبنان تغییر نکرده است. مقامات سعودی خیلی تمایل دارند تا سعد حریری، نخستوزیر پیشین لبنان و رئیس جریان المستقبل را، که این روزها بیشتر درعربستان به سرمیبرد، درمسند دولت این کشوربگمارند که تحقق البته این موضوع به سادگی نخواهد بود زیرا تا جریانی با حزبالله توافقی حاصل نکند و رئیسجمهور جدید نیز مجاب نشود، صندلی نخستوزیری در لبنان همچنان متزلزل و موقت خواهد بود.
روسیه هم به تحولات و آینده سیاسی لبنان امیدوار است؛ وزیر امور خارجه روسیه در حاشیه کنفرانس اخیربرلین (پایتخت آلمان) دردیدار نخستوزیر لبنان، از تغییرات کنونی درفضای سیاسی لبنان وتلاشهای دولت و نخستوزیر برای آرام کردن فضای سیاسی این کشور قدردانی کرد.
سرگی لاوروف، در دیدار تمام سلام، برضرورت انتخاب رئیسجمهور لبنان تاکید و ابراز امیدواری کرد که رئیسجمهور جدید لبنان بتواند به نقش ملی خود در لبنان عمل کند و نماینده واقعی مردم این کشور باشد. وزیر امور خارجه روسیه همچنین از ارسال کمکهای بشردوست مسکو به لبنان برای کاهش مشکلات آوارگان سوری در این کشور خبر داد.
عبدالله دوم، پادشاه اردن، هم در دیدار نهاد مشنوق، وزیر کشور لبنان، برضرورت انتخاب رئیسجمهور جدید لبنان تأکید و آمادگی خود را برای ارسال انواع سلاح و تجهیزات نظامی وآموزش رزمی به این کشوراعلام کرد. عبدالله دوم البته این آمادگی دولت اردن را پاسخ به درخواست «سعد حریری» معرفی کرد.
از سوی دیگر، عبدالله نسور، نخستوزیر اردن، هم در دیدار وزیرکشور لبنان گفت: لبنان نباید به حال خود رها شود چراکه لبنان کشوری است که ما از اوضاع آن باخبریم و برای ما مهم است. دولت امریکا هم کمکهای نظامی خود را به ارزش بیش از 25 میلیون دلار شامل شامل 70 گلوله توپ و حدود یک میلیون گلوله و توپخانهای با کالیبرهای مختلف به ارتش لبنان تحویل داد.
سفیرامریکا در بیروت مدعی شد که ما با همان دشمنی میجنگیم که ارتش لبنان با آن میجنگد.دولت فرانسه هم اعلام کرد که پاریس ارسال سلاح و تجهیزات به لبنان را درچهارماه نخست سال 2015 آغاز میکند، این اقدام فرانسه نشان میدهد که لبنان برای این کشور اروپایی هم اهمیت بسزایی دارد.
ژان فرانسوا ژیرو، مدیر امورخاورمیانه و شمال افریقا در وزارت امور خارجه فرانسه، در روزهای اخیر و اوضاع امنیتی آشفته لبنان و همزمان با برگزاری نشستهای حزبالله و جریان المستقبل، با هدف بررسی موضوع انتخابات ریاستجمهوری لبنان و دیدار با برخی مقامات این کشور،به بیروت رفت ولی بدون هیچ دستاورد و پیشنهاد جدید و کارآمدی درخصوص خلاء سمت ریاستجمهوری در لبنان، این کشور را ترک کرد.
اوضاع کنونی لبنان البته بر وفق مراد طماعان و غربیها نیست؛ حوادث یمن و تکتازی و پیروزیهای پیدرپی انصارالله و موفقیتهای ارتش سوریه در مقابله با گروه تروریستی داعش البته کار را برای دولتمردانی که به آیندة لبنان چشم دوختهاند، سخت کرد و افزون بر آن، با مرگ ملک عبدالله در عربستان سعودی نیز طرحها و اهدافی که ریاض در لبنان در دست اجرا داشته است، بهطور موقت به تعویق افتاد تا ترتیبات عرصة سیاسی این کشور بار دیگر در پردهای از ابهام فرو رود.
تحرکات و دخالتهای بیگانگان در امور داخلی لبنان درحالی انجام میشود که بسیاری ازمقامات، جریانها وگروههای سیاسی این کشور،انسجام ویکپارچگی و وحدت و همدلی با جنبش مقاومت را بهترین راه برای حل معضلات و تنشها در لبنان میدانند.درهمین حال، رئیس فراکسیون تغییر و اصلاح در مجلس لبنان و رهبر جریان آزاد ملی، عامل اصلی در حفظ امنیت و ثبات لبنان را تفاهم میان این جریان و جنبش حزبالله اعلام کرد.
میشل عون، درنهمین سالروز امضای یادداشت تفاهم میان حزبالله و جریان آزاد ملی، با ابراز خرسندی از امضای این تفاهمنامه و دعوت از سایر جریانهای سیاسی لبنان برای امضای این تفاهمنامه، گفت: اعتماد میان دوطرف توافقنامه از بسیاری از چالشها و مشکلات امنیتی در لبنان جلوگیری کرده است.مذاکرات گروهها و جریانهای لبنانی برای حل مشکلات امنیتی همچنان ادامه دارد؛ برای مثال، حزبالله و جریان المستقبل درخصوص تصمیمگیری دربارة کاهش اختلافها و تنشهای امنیتی و همچنین اجرای طرح مشترک امنیتی در لبنان، چند بار گفتگو کردند.
سعد حریری، هم پس ازبازگشت ازعربستان درسخنانی به مناسبت سالگرد ترور پدرش (رفیق حریری) ازگفتگو با حزبالله برای حل مسائل امنیتی لبنان استقبال کرد. رئیس جریان المستقبل لبنان در این مراسم گفت: این گفتگوها نه فقط گامی برای حل و فصل اختلافها بلکه نیاز و ضرورت ملی است.این مقام سیاسی لبنان که پس از سقوط دولتش در سال 2011 تاکنون بهطور معمول و متناوب در عربستان و فرانسه اقامت و به لبنان رفت و آمد میکند، افزود: با پیوستن لبنان به هر محوری مخالفیم.
حریری گفت: اختلافهای مذهبی و خلاءریاستجمهوری برای لبنان خطرناک است از همین رو امیدواریم در گفتگو به حزبالله این مشکلات حل شود چراکه فاجعة لبنان با عبور از سد تشکیل دولت پایان میپذیرد. تمام سلام، نخستوزیر لبنان، نیز در سخنانی بهمناسبت دهمین سالگرد ترور رفیق حریری گفت: از تجربههای رفیق حریری برای تعمیم و گسترش مفاهیم میانهروی و مذاکره استفاده میکنیم.
نجیب میقاتی، نخستوزیر پیشین لبنان، نیز تأکید کرد: برای مقابله با مشکلات و چالشها باید از ایجاد دو دستگیها و اختلافها بپرهیزیم و خون خود را فدای وحدت ملی لبنان کنیم.
عبدالطیف دربان، مفتی لبنان، هم بر ثبات، امنیت و رفاه دولت و ملت این کشور تأکید کرد.
رمزی جریج، وزیراطلاعرسانی لبنان، هم دراین مراسم گفت: لبنان همچنان بهدلیل دخالتهای بیگانگان از بحرانهای داخلی و ادامة خلاء ریاستجمهوری رنج میبرد. حال که مجلس لبنان پس از چند بار ناکامی در انتخاب رئیسجمهور جدید این کشور، آن را به 18 فوریه (29 بهمن) موکول کرده است، بنابراین برای ارزیابی بیشتر و دقیقتر، بایستی منتظرماند.